Kwaliteit boven kwantiteit op FM Day 2022
Actuele vraagstukken
Het belfa-congres bestond ook deze keer uit actuele topics (keuze uit vier lezingen per timeslot, waarvan twee Nederlands- en twee Franstalige) binnen zowel de soft als de hard services: WeX (Claire Bonnaventure, workplace strategist), Green Deal en energietransitie (Antoon Soete, Wattson), hybride werken (Michel Robberechts, Aremis), de meerwaarde van een softwareplatform (Thomas Vanhumbeeck en Jonathan Claes, Fixform), energetische renovatie en asbest attest bedrijfsgebouwen (Davy Van Den Meerssche, CoreFM), catering binnen het hybride werken (Frederik Van Lysebetten, Spacewell), BIM (Martin Brochier, Bim4immo), duurzaamheid (Jean Minne, Composil), slimme mobiliteit (Mario Santy, BDO), ventilatie (Guido Laridaen, Vinçotte), war for talent (Joke Janssens, USG Professionals), schoonmaakproducten (Michel Jadoul, XLG), FM levers for sustainable business operations (Lewis Hernaut, ISS), hospitality (Claudia Struyf, Facilicom).
Hieronder gaan we nader in op een selectie van lezingen die we volgden.
WeX – Metamorphosis of the world of work
“De gebruiker kiest”
De WeX stream by belfa, ondertussen een vaste waarde in FM-Magazine (zie onder meer FM-Magazine 30, met een overzicht van de WeX-podcasts) was tijdens het congres vertegenwoordigd door Sangara Klespis (foto links) (WeX leader by belfa) en gastspreker Claire Bonnaventure (foto rechts)(workplace strategist), die een aantal grote trends illustreert aan de hand van projecten waarin ze betrokken is, zoals de vernieuwing van de Brusselse Proximus-torens, waarbij de doelstelling is dat 80% van de werkruimte op elk moment bezet is: “Workplace strategy komt neer op het begrijpen van de organisatie. We spelen ook meer en meer met architectuur. Bovenop de Bricks, Bytes en Behaviour is ook Business, of de echte manier van werken, belangrijk. Open space is trouwens niet de enige tool. We willen geen 60 bureaus meer in één ruimte. Het gebruikersgericht concept is de echte nieuwe tool. We geven de keuze aan de gebruiker: hoe gaan we om met de verschillende typologieën en hoe managen we de team- en individuele noden? Data zullen binnen deze context zeer belangrijk worden.”
Green Deal en energietransitie
“Green Deal goede stap, maar druppel op hete plaat”
De Europese Commissie kende binnen het kader van de Green Deal 700 miljard euro toe aan de Europese Unie. Het actieplan dat lidstaten indienen moet berusten op de pijlers renovatie, digitaliseren of duurzaam transport. België kreeg voor het actieplan, dat ongeveer 200 maatregelen omvat, 6 miljard euro (waarvan 1 miljard euro voor gebouwen, 50% gaat naar publieke gebouwen). Een stap in de goede richting, maar een druppel op een hete plaat volgens Antoon Soete (Wattson), die het belang van ESCO’s (Energy Service Company) benadrukt: “Vanuit de overheid moet gedacht worden aan opschaling en het betrekken van de privé. In België zit meer dan 8 miljoen m² vastgoed bij drie actoren: de Regie der Gebouwen, Defensie en de NMBS. Meer dan de helft zou in aanmerking komen voor een OEPC-aanpak (onderhouds- en energieprestatiecontract), wat op federaal niveau alleen al resulteert in een totale investering van 2 miljard euro. We spreken dus van een miljardenbusiness wil men de targets van 2050 realiseren. De overheid kan dit onmogelijk alleen financieren. De ESCO garandeert de energiebesparing, ontzorgt, levert mensen, financiële middelen en expertise. Wij stellen een gemiddelde terugverdientijd van ongeveer acht jaar voorop.”
Hybride werken vraag ook hybride cateren
“Aanbod reflectie van thuissituatie”
Hybride werken vraagt ook hybride cateren, maar hoe pak je dat strategisch aan? Frederik Van Lysebetten (Spacewell): “Catering werd voorheen vooral gedreven door volume. Nu is de uitdaging om de medewerkers die terug naar kantoor komen een zo goed mogelijke ervaring te geven. Perceptie speelt hierin een voorname rol. Uit onderzoek blijkt dat men terugkeert naar kantoor, maar onze aanwezigheid stijgt niet evenredig. Er is vooral een stabilisatie en lichte afname in het gebruik van catering. Onze kost verandert echter weinig. We zijn in concurrentie met de thuissituatie, veiligheid en vrijheid. We moeten het dus op een andere wijze aanpakken. We zoeken naar een manier waarbij het aanbod een reflectie is van wat men thuis kan doen. Dat uit zich in een meer modulair concept, op het ritme van de dag, een gevarieerd aanbod, duurzaamheid maar ook alternatieven, een authentieke beleving, consumer driven en de introductie van nieuwe technologieën en innovaties. Dit impliceert meer responsabilisering of verantwoordelijkheid bij de cateraar, front cooking, 24/7 oplossingen, geen wachtrijen, alternatieven waar minder personeel voor nodig is, grab & go-concepts, communicatie en rapportering.”
Filip Cossement (organisator vakbeurs, FM-Magazine): “Zowel de exposanten als de bezoekers zijn tevreden over FM Day. Dit ondanks een iets mindere opkomst door het overaanbod van evenementen in mei en juni. De organisatie verliep vlekkeloos en de kwaliteit van de contacten was uitstekend.”
BIM ten dienste van de facility manager
“Een leerproces dat niet complex of duur hoeft te zijn”
Het idee bestaat dat BIM (Building Information Modeling) steeds complex en duur is. Een misverstand volgens Martin Brochier (Bim4immo, dat met partner Stereograph samenwerkt): “Exploitanten en gebruikers van gebouwen krijgen te maken met drie grote uitdagingen: de stijgende technologische complexiteit maakt het beheer steeds moeilijker, de toenemende eisen van de gebruikers vergt een steeds grotere reactiviteit en een betere uitvoering en de klimaatuitdagingen vragen een alsmaar betere energetische efficiëntie. Het BIM-model, dat een leerproces is en niet meteen duur of ingewikkeld hoeft te zijn, dient als skelet voor de Digital Twin. Het is de replica van een object, proces of systeem waardoor de fysieke en digitale wereld samenkomt. Met de Digital Twin kan je als facility manager aantonen dat je een zeer goede kennis hebt van het gebouw. Een Digital Twin omvat het 3D BIM gebouwmodel en het as built dossier, aangevuld met statische data. Dit brengt ook de nieuwe rol van BIM data manager met zich mee. De meerwaarde van BIM zit in de gestandaardiseerde organisatie, het automatiseerbaar proces, veel efficiëntere interventies, operationele optimalisatie en de toegankelijkheid van genormeerde data.”
Van mobiliteit naar ‘smart mobility’
“Belang persona’s en debatcultuur”
Door de coronacrisis bekijken we het gebruik van het kantoor op een andere manier. Onze gewoontes en mobiliteit zijn veranderd. Denk maar aan het workplace as a service concept, deelauto’s, de opkomst van de mobility manager en waarom niet in de toekomst: de Uber-auto als werkkantoor. Mario Santy (BDO) reikt binnen de evolutie van mobiliteit naar smart mobility vijf sleutels aan: corporate mentality, company car taxation, company location, company internal resistance en company age pyramid: “Zet in op een goede oplossing en acceptatie door de medewerkers. Experimenteer en zorg ervoor dat het blijft plakken. Werk met persona’s, leer je doelgroepen kennen. Probeer oplossingen te vinden per type en ga in debat. Een vrije keuze is hierbij de grootste garantie op succes.”
War for talent
“Wat maakt ons uniek?”
De war for talent woedt heviger dan ooit en is gebaseerd op meerdere problemen: de vergrijzing, meer uitstroom dan instroom, arbeidskrapte, het afkopen van werkkrachten en de pandemie. De oplossingen zitten volgens Joke Janssens (competence center manager USG Professionals, co-leader WeX by belfa) in rekrutering, retentie en out of the box denken: “Employer branding, waar marketing en HR elkaar tegemoetkomen, is cruciaal binnen rekrutering. Wat maakt ons uniek? Ook de medewerkers moeten dit uitdragen. Daarnaast is het van belang om in te zetten op aantrekkelijke jobomschrijvingen, een leuk sollicitatieparcours en hire for attitude, train for skills. Inzake retentie is het aangewezen om je af te vragen of iedereen nog goed op zijn plaats zit. Ga met medewerkers in gesprek: wat zijn hun passies? Verder loont het de moeite om out of the box te denken. Creëer bijvoorbeeld via het oprichten van een community jouw eigen vijver in plaats van in dezelfde vijver als je concurrenten te vissen. En durf het type van contracten herbekijken, waarbij het inschakelen van freelancers tot de mogelijkheden behoort.” Joke Janssens geeft nog enkele losse ideeën mee die tot nadenken stemmen: is de job echt nodig? Kan het takenpakket verdeeld worden? Kunnen we inzetten op automatiseren, oustsourcen en meer tijd creëren?
Hospitality
“Authentieke hospitality maakt het bedrijf aantrekkelijker”
Wie investeert in hospitality maakt zijn bedrijf aantrekkelijker. Maar hoe zorg je ervoor dat alle stakeholders dezelfde en authentieke hospitality krijgen en welke trends tekenen zich af? Claudia Struyf (business development manager Facilicom): “Een belangrijke vraag is: maakt hospitality deel uit van de kernwaarden van het bedrijf? Hospitality zit nog te weinig op strategisch niveau. We zien de trend naar integrale hospitality, waarbij het onthaal gekoppeld wordt aan allerlei zaken zoals een barista en facility service desk. Ook wat de taken betreft wordt er veel meer kruisbestuiving verwacht. Het hospitality team bestaat bij voorkeur uit mensen die breed geschoold zijn en binnen het bedrijf de nodige opleiding krijgen. Een andere trend is additionele hospitality diensten die voor toegevoegde waarde en een betere work-life balance zorgen. Denk maar aan een carwash, taxi services of sportlessen. Om iedereen dezelfde beleving te garanderen is het belangrijk om de stakeholders in kaart te brengen. Alles begint met de eerste indruk en klantenreis: van de uitnodiging tot de reis, de ontvangst, het verblijf en het vertrek. Hospitality kan soms mee strategisch doorwerken, bijvoorbeeld via het meegeven van een goodiebag.” En wat met het inzetten van technologie binnen hospitality? Claudia Struyf: “Technologie wordt alsmaar belangrijker, maar het menselijk gegeven is dat ook. We blijven de mens vooropstellen, wat zich bijvoorbeeld uit in een virtuele receptie of menselijk contact op afstand in plaats van een digitale receptie.”
Noteer alvast donderdag 30 maart 2023 in de agenda voor de volgende editie van FM Day, deze keer in ’t Bau-Huis (Sint-Niklaas).
Door Tilly Baekelandt