Bedrijven passen zich aan hoe werknemers wensen te werken

Dat is zowat de belangrijkste conclusie van de meest recente ‘European Office Occupier Outlook’ gepubliceerd door Savills. De Europese take-up aan kantooroppervlakte totaliseerde 8,2 miljoen vierkante meters in 2021, wat een sterk herstel betekende van de vraag naar kantoorruimte, die 4% hoger lag dan het gemiddelde van de voorbije 5 jaar. De positieve trend zet ook dit jaar door met een recordvolume aan nieuw verhuurde kantoorvloeren in het eerste kwartaal dit jaar sinds dezelfde periode in 2019. Savills ziet een verklaring in uitgestelde beslissingen bij de huurders, maar er is meer.

Voor het ganse jaar 2022 verwacht Savills een totaal van 9 miljoen vierkante meters, of 10% beter dan het voorbije jaar. Naast het volume is ook de drijfveer interessant: huurders zoeken nu toplocaties en proberen het gebruikte vloeroppervlak te verdichten. Beslissingen zullen sterk afhangen van het kwaliteitsniveau van de beschikbare kantoren.
De Europese leegstand van kantoren stabiliseerde tussen het derde kwartaal 2021 en het eerste kwartaal 2022 op 7,2%. Dit was deels te wijten aan een tekort aan nieuwe opleveringen van kantoorruimte en anderzijds het vasthouden van huurders aan hun kantoren waarvan ze eerder hadden aangekondigd ze te verlaten.
De hoogste Europese leegstandscijfers worden opgetekend in La Défense (Parijs, 13,7%), Warschau (12.2%) en Boekarest (11%), al daalde de leegstand er wel enigszins de voorbije zes maanden.

Thuiswerken
De recentste analyse van de invloed van het thuiswerken op de vraag naar kantoorruimte wordt door Savills geschat op 10% minder behoefte, met de meest veerkrachtige markten in West- en Noord-Europa.
Savills stelt een toenemende vraag vast naar flexibele kantoorruimten. In Groot-Brittannië is de vraag naar flexibele kantoorruimte met liefst 82% gestegen ten opzichte van de pre-Corona periode. Opmerkelijk is ook dat 20% van de vraag naar kantoorruimte in 2021 afkomstig was van bedrijven die voorheen thuis werkten en nu flexibele ruimte zoeken.
Een aantal middelgrote gebruikers kiest ervoor om op korte/middellange termijn voor flexruimte te tekenen om in te spelen op de terugkeer naar kantoor.

Huurprijzen
Het tekort aan toplocaties heeft de huur voor dergelijke hoogkwalitatieve kantoren het voorbije jaar met gemiddeld 2,2% doen stijgen. De indexatie van de huurprijzen draagt ​​bij tot de stijging van de huurprijzen, evenals de stijgende bouwkosten. Dat laatste zal zich in de nabije toekomst nog nadrukkelijker laten voelen en dat niet alleen voor toplocaties.
De hoogste stijging van de huurprijzen werden genoteerd in  München (Duitsland; +18.4%), Oslo (Noorwegen; +12.2%) en Amsterdam (Nederland; +11.1%). Anderzijds daalden de huurprijzen in Frankfurt (Duitsland; -7.2%), Keulen (Duitsland; -4.5%) en Barcelona (Spanje; -1.8%).

Kwaliteit bepalend
Veel wereldwijde actieve organisaties blijven het kantoor belangrijk vinden en zoeken hoogwaardige kantoorruimte op toplocaties met de beste voorzieningen. Zo trok Google dit jaar in het Warschau HUB-complex van Ghelamco en het St John's Terminal-gebouw in New York, een duidelijk bewijs voor het vertrouwen in werken op kantoor na de pandemie.
Savills ziet een stijgende vraag van gebruikers naar flexibelere huurvoorwaarden en dito kantoorruimte. De huurders verwachten meer gebruiksgemak en willen ‘plug-and-play’-kantoren betrekken, hetzij via een flexibele operator of via door de verhuurder ingerichte ruimte.
Huurders vragen vandaag de ‘best-in-class’-kantoren, wat topscores voor duurzaamheid impliceert, als gevolg van zowel bedrijfsintenties als de vraag vanuit hun werknemers.