VAC GENT

VIRGINIE LOVELINGGEBOUW : EEN MIJLPAAL

Midden februari 2014 werd het VAC Gent (Vlaams Administratief Centrum), gelegen naast het Gentse Sint-Pietersstation, officieel ingehuldigd. Eind 1999 besliste de Vlaamse Regering dat elke provinciehoofdstad zijn eigen VAC moest krijgen. Het VAC Gent is het vijfde en grootste provinciaal gecentraliseerde gebouw waarin de Vlaamse ambtenaren worden samengebracht en centraliseert 29 entiteiten.

Op 8 december 2011 legde toenmalig minister Geert Bourgeois de eerste steen van het gebouw dat de doopnaam ‘Virginie Lovelinggebouw’ kreeg, genoemd naar de in 1923 overleden schrijfster en dichtster Virginie Loveling. Zij verwierf vooral bekendheid met haar oorlogsdagboeken uit WO I. Het is het derde hoogste torengebouw in Gent en het eerste op de site rondom het drukke Sint-Pietersstation, waar tot november 2007 het Postgebouw stond. Aan de bouw van het ‘Virginie Lovelinggebouw’ ging een internationale architectuurwedstrijd vooraf, die in maart 2010 werd gewonnen door het bureau van Mauro Poponcini en Patrick Lootens (Polo Architects). De jury stond onder voorzitterschap van Gents oud-burgemeester Frank Beke.
Het VAC Gent kwam tot stand via een Publiek-Private-Samenwerking volgens de DBFM-formule, met als partners Eurostation, Kaïros en het Agentschap voor Facilitair Management van de Vlaamse Overheid (AFM). Het ‘Virginie Lovelinggebouw’ biedt een totale oppervlakte van 40.000m². Ondanks een uitbreiding met 1.000 m² t.o.v. het oorspronkelijke plan, bleef de bouwkost binnen het vooropgestelde budget.

Ter beschikking stelling op maat
De Vlaamse Overheid huurt het gebouw voor een periode van 20 jaar van Sofa Invest. De jaarlijkse huurprijs is vastgelegd op 6,4 miljoen euro. Volgens de vele jaren als leidraad voor de huisvesting van de Vlaamse administratie gehanteerde publicatie ‘Waardering van kantoorgebouwen – Op weg naar een duurzame huisvesting voor de Vlaamse overheid’, scoort het VAC Gent 4 sterren. Daarnaast werd de als E60 berekende energieprestatie uiteindelijk overtroffen en scoort het gebouw E50, terwijl er helemaal geen zonnepanelen geplaatst zijn. Op de hoogste verdieping zijn de technische installaties ondergebracht, waaronder warmtekrachtkoppeling.
De basis voor de uitstekende energieprestatie ligt in het architecturaal ontwerp, dat consequent inzet op luchtdicht bouwen en maximaal isoleren met o.a. driedubbele beglazing, i.p.v. diverse technische maatregelen te nemen om het E-peil te drukken. De uiteindelijk gerealiseerde K-waarde is K18. Daarmee is het VAC Gent niet alleen het grootste, maar tevens het meest energiezuinige van alle vijf VAC’s.

Budgetbewust inrichten
Voor de inrichting volgde de Vlaamse Overheid voor het eerst het Verhuizen Recycleren Nieuw -principe. Dat betekent dat er vooraf wordt onderzocht welke inrichtingselementen uit de te ontruimen locaties nog de moeite lonen om mee te verhuizen, wat recycleerbaar is voor hergebruik onder dezelfde of andere vorm en waar nieuwe meubelen moeten aangekocht worden. Een minutieuze inventarisatie van de bestaande kantoorinrichting in de 29 betrokken entiteiten drong zich op. Hiervoor werd een aanbesteding uitgeschreven, waarop D&C Services de opdracht toegewezen kreeg.
“Voor elk geïnventariseerd element wordt telkens een objectieve kosten/baten-analyse opgemaakt” licht Kurt Florus, Business Unit Director D&C Services, toe. “Zo dient men zich af te vragen of het de moeite loont om een meubel dat zich in een bepaalde slijtagestaat bevindt te verhuizen, wat de kosten zijn voor het transport en de omvorming van een ander element.
Wij hebben drie lijsten overgemaakt aan de Vlaamse Overheid met telkens onze bevindingen en aanbevelingen”. Op basis hiervan werden drie lastenboeken opgesteld voor de te verhuizen voorwerpen, het nieuw aan te kopen meubilair en de te recycleren elementen.
Door consequent te kiezen voor een maximaal functionele mix van nieuwe, bestaande en gerenoveerde inrichting, kon de Vlaamse Overheid meer dan één miljoen euro besparen bij de inrichting van het VAC Gent.

Nieuwe werkplekken
Gispen won de uitgeschreven tender voor de levering van de nieuwe kantoormeubelen. Het gaat om een zeer gevarieerd order met zowel kasten, kantoorstoelen, werktafels met hoogteregeling als zitmeubelen voor ontvangsthoeken. De benches bieden telkens vier werkplekken en zijn per twee uitgezet over de kantoorvloeren. Elke werkplek is voorzien van drie stopcontacten en een dubbele ethernet-netwerkaansluiting.
Patrick Windels, managing director Gispen nv: “Gispen verricht grondig onderzoek naar circulaire economie, een studie die Europese steun geniet. De keuze die voor de inrichting van het VAC Gent werd gemaakt sluit helemaal aan bij deze filosofie en is een perfect voorbeeld van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ze getuigt bovendien van een verantwoorde besteding van belastinggeld in de geest van ‘een goede huisvader”.

Toveren met uitgediend meubilair De aanbesteding voor het lot te recycleren bemeubelingselementen uit de 29 naar Gent te centraliseren entiteiten werd gewonnen door NNOF (Nearly New Office Facilities). Het herbruikbaar maken en restylen van diverse inrichtingselementen is al meer dan vier jaar de specialiteit van dit bedrijf. “Het gaat om veel meer dan het restylen alleen” verduidelijkt Wim Pauwels, Operations Director. “Zeker in dit geval was het bovenal een zeer omvangrijk en complex logistiek proces. De voorwerpen moesten op de locaties opgehaald worden, gedemonteerd om de onderdelen te bewerken, waarna assemblage en levering in het VAC Gent volgde. Dat alles moest volgens een strikt te respecteren timing gebeuren in functie tot de inhuizing in het nieuwe gebouw, maar tevens afgestemd op de levering van de nieuwe meubelen en verhuisde stukken”.
De restyling volgde de nieuwe huisstijl van de Vlaamse Overheid, die in het VAC Gent voor het eerst is toegepast. De meubelontwerpers van NNOF moeten bij hun creaties altijd rekening houden met de onderdelen die uit de te recycleren voorwerpen voortkomen, het eigen machinepark en de vaardigheden van de mensen in het atelier. “Hun werk overstijgt het creatieve proces” verduidelijkt Wim Pauwels. “Zij moeten ontwerpen in functie tot de produceerbaarheid en vooral maximaal vermijden dat nieuw materiaal als grondstof moet worden toegevoegd. Samen met hun ontwerpen leveren ze als het ware een handleiding voor de productie af”. In dit project kregen heel wat uitgediende werkbladen een nieuwe bestemming als frame voor allerhande zitmeubelen. De kantine is volledig ingericht met tot banken en akoestische panelen gerestylede meubelen. Zelfs in de grote vergaderzalen zijn de tafels het resultaat van herbestemming van uitgediende meubelelementen. In het atelier werden kabeldoorvoer en ICT-connectiviteit geïntegreerd. Nog meer voorbeelden van de NNOF-aanpak zijn een achttal balies en hoge werktafels die zowel staand als zittend op barkrukken kunnen worden gebruikt.

Grootschalige verhuisoperatie
Vanaf maart werd begonnen met de gefaseerde inhuizing van meer dan 1300 ambtenaren. De maximale capaciteit bedraagt 1548 werkplekken. De volledige verhuisoperatie van alle betrokken entiteiten was in juni 2014 afgerond. In 2015 zal ook nog de Oost- Vlaamse belastingdienst zijn intrek nemen in dit gebouw.

Eduard CODDE