VAC GENT
VIRGINIE LOVELINGGEBOUW : EEN MIJLPAAL
Midden februari 2014 werd het VAC Gent (Vlaams Administratief
Centrum), gelegen naast het Gentse Sint-Pietersstation,
officieel ingehuldigd. Eind 1999 besliste de Vlaamse
Regering dat elke provinciehoofdstad zijn eigen VAC moest
krijgen. Het VAC Gent is het vijfde en grootste provinciaal
gecentraliseerde gebouw waarin de Vlaamse ambtenaren
worden samengebracht en centraliseert 29 entiteiten.
Op 8 december 2011 legde toenmalig minister Geert Bourgeois
de eerste steen van het gebouw dat de doopnaam ‘Virginie
Lovelinggebouw’ kreeg, genoemd naar de in 1923 overleden
schrijfster en dichtster Virginie Loveling. Zij verwierf vooral bekendheid
met haar oorlogsdagboeken uit WO I. Het is het derde hoogste
torengebouw in Gent en het eerste op de site rondom het drukke
Sint-Pietersstation, waar tot november 2007 het Postgebouw stond.
Aan de bouw van het ‘Virginie Lovelinggebouw’ ging een
internationale architectuurwedstrijd vooraf, die in maart 2010
werd gewonnen door het bureau van Mauro Poponcini en Patrick
Lootens (Polo Architects). De jury stond onder voorzitterschap van
Gents oud-burgemeester Frank Beke.
Het VAC Gent kwam tot stand via een Publiek-Private-Samenwerking
volgens de DBFM-formule, met als partners Eurostation,
Kaïros en het Agentschap voor Facilitair Management van de
Vlaamse Overheid (AFM). Het ‘Virginie Lovelinggebouw’ biedt een
totale oppervlakte van 40.000m². Ondanks een uitbreiding met
1.000 m² t.o.v. het oorspronkelijke plan, bleef de bouwkost binnen
het vooropgestelde budget.
Ter beschikking stelling op maat
De Vlaamse Overheid huurt het gebouw voor een periode van 20
jaar van Sofa Invest. De jaarlijkse huurprijs is vastgelegd op 6,4
miljoen euro. Volgens de vele jaren als leidraad voor de huisvesting
van de Vlaamse administratie gehanteerde publicatie ‘Waardering
van kantoorgebouwen – Op weg naar een duurzame huisvesting
voor de Vlaamse overheid’, scoort het VAC Gent 4 sterren. Daarnaast
werd de als E60 berekende energieprestatie uiteindelijk overtroffen
en scoort het gebouw E50, terwijl er helemaal geen zonnepanelen
geplaatst zijn. Op de hoogste verdieping zijn de technische
installaties ondergebracht, waaronder warmtekrachtkoppeling.
De basis voor de uitstekende energieprestatie ligt in het architecturaal
ontwerp, dat consequent inzet op luchtdicht bouwen en maximaal
isoleren met o.a. driedubbele beglazing, i.p.v. diverse technische
maatregelen te nemen om het E-peil te drukken. De uiteindelijk
gerealiseerde K-waarde is K18. Daarmee is het VAC Gent niet
alleen het grootste, maar tevens het meest energiezuinige van alle
vijf VAC’s.
Budgetbewust inrichten
Voor de inrichting volgde de Vlaamse Overheid voor het eerst het
Verhuizen Recycleren Nieuw -principe. Dat betekent dat er vooraf
wordt onderzocht welke inrichtingselementen uit de te ontruimen
locaties nog de moeite lonen om mee te verhuizen, wat recycleerbaar
is voor hergebruik onder dezelfde of andere vorm en waar nieuwe
meubelen moeten aangekocht worden. Een minutieuze inventarisatie
van de bestaande kantoorinrichting in de 29 betrokken entiteiten
drong zich op. Hiervoor werd een aanbesteding uitgeschreven,
waarop D&C Services de opdracht toegewezen kreeg.
“Voor elk geïnventariseerd element wordt telkens een objectieve
kosten/baten-analyse opgemaakt” licht Kurt Florus, Business Unit
Director D&C Services, toe. “Zo dient men zich af te vragen of het de
moeite loont om een meubel dat zich in een bepaalde slijtagestaat
bevindt te verhuizen, wat de kosten zijn voor het transport en de
omvorming van een ander element.
Wij hebben drie lijsten overgemaakt aan de Vlaamse Overheid
met telkens onze bevindingen en aanbevelingen”. Op basis
hiervan werden drie lastenboeken opgesteld voor de te verhuizen
voorwerpen, het nieuw aan te kopen meubilair en de te recycleren
elementen.
Door consequent te kiezen voor een maximaal functionele mix van
nieuwe, bestaande en gerenoveerde inrichting, kon de Vlaamse
Overheid meer dan één miljoen euro besparen bij de inrichting van
het VAC Gent.
Nieuwe werkplekken
Gispen won de uitgeschreven tender voor de levering van de
nieuwe kantoormeubelen. Het gaat om een zeer gevarieerd order
met zowel kasten, kantoorstoelen, werktafels met hoogteregeling
als zitmeubelen voor ontvangsthoeken. De benches bieden telkens
vier werkplekken en zijn per twee uitgezet over de kantoorvloeren.
Elke werkplek is voorzien van drie stopcontacten en een dubbele
ethernet-netwerkaansluiting.
Patrick Windels, managing director Gispen nv: “Gispen verricht
grondig onderzoek naar circulaire economie, een studie die
Europese steun geniet. De keuze die voor de inrichting van het VAC
Gent werd gemaakt sluit helemaal aan bij deze filosofie en is een
perfect voorbeeld van maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Ze getuigt bovendien van een verantwoorde besteding van
belastinggeld in de geest van ‘een goede huisvader”.
Toveren met uitgediend meubilair
De aanbesteding voor het lot te recycleren bemeubelingselementen
uit de 29 naar Gent te centraliseren entiteiten werd gewonnen door
NNOF (Nearly New Office Facilities). Het herbruikbaar maken en
restylen van diverse inrichtingselementen is al meer dan vier jaar de
specialiteit van dit bedrijf. “Het gaat om veel meer dan het restylen
alleen” verduidelijkt Wim Pauwels, Operations Director. “Zeker in dit
geval was het bovenal een zeer omvangrijk en complex logistiek
proces. De voorwerpen moesten op de locaties opgehaald worden,
gedemonteerd om de onderdelen te bewerken, waarna assemblage
en levering in het VAC Gent volgde. Dat alles moest volgens
een strikt te respecteren timing gebeuren in functie tot de inhuizing in
het nieuwe gebouw, maar tevens afgestemd op de levering van de
nieuwe meubelen en verhuisde stukken”.
De restyling volgde de nieuwe huisstijl van de Vlaamse Overheid, die
in het VAC Gent voor het eerst is toegepast. De meubelontwerpers
van NNOF moeten bij hun creaties altijd rekening houden met de
onderdelen die uit de te recycleren voorwerpen voortkomen, het
eigen machinepark en de vaardigheden van de mensen in het
atelier. “Hun werk overstijgt het creatieve proces” verduidelijkt Wim
Pauwels. “Zij moeten ontwerpen in functie tot de produceerbaarheid
en vooral maximaal vermijden dat nieuw materiaal als grondstof moet
worden toegevoegd. Samen met hun ontwerpen leveren ze als het
ware een handleiding voor de productie af”.
In dit project kregen heel wat uitgediende werkbladen een nieuwe
bestemming als frame voor allerhande zitmeubelen. De kantine is
volledig ingericht met tot banken en akoestische panelen gerestylede
meubelen. Zelfs in de grote vergaderzalen zijn de tafels het
resultaat van herbestemming van uitgediende meubelelementen.
In het atelier werden kabeldoorvoer en ICT-connectiviteit geïntegreerd.
Nog meer voorbeelden van de NNOF-aanpak zijn een
achttal balies en hoge werktafels die zowel staand als zittend op
barkrukken kunnen worden gebruikt.
Grootschalige verhuisoperatie
Vanaf maart werd begonnen met de gefaseerde inhuizing van
meer dan 1300 ambtenaren. De maximale capaciteit bedraagt
1548 werkplekken. De volledige verhuisoperatie van alle betrokken
entiteiten was in juni 2014 afgerond. In 2015 zal ook nog de Oost-
Vlaamse belastingdienst zijn intrek nemen in dit gebouw.
Eduard CODDE
Partners en leveranciers die aan het project meewerkten
ARCHITECT - BOUW
POLO ARCHITECTS
WORKPLACE DESIGN & BUILD
-to-del-NNOF
KANTOORMEUBILAIR
-to-del-GISPEN
SCHEIDINGSWANDEN
PAN-ALL
KLIMATISERENDE PLAFONDS
VERLAAGDE PLAFONDS
Workplace, Design & Build
laatste reportages